ESG/CSRD: compliant én toekomstbestendig

Mede als gevolg van het klimaatakkoord van Parijs heeft de Europese Commissie ambities en plannen opgesteld in de European Green Deal en daarbinnen de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) geëffectueerd. In dit kader moeten steeds meer organisaties vanaf 1 januari 2024 rapporteren over hun impact op mens, maatschappij en klimaat. Sommige organisaties denken buiten de scope van de verplichting te vallen, maar dan nog kan het zo zijn dat investeerders, klanten of leveranciers hierom vragen.

Slimme ESG-rapportages maken
Steeds vaker moet er vanuit de hele keten gerapporteerd worden. Zo moeten bijvoorbeeld CO2-emissies van de hele keten transparant gemaakt worden en moeten organisaties aantonen dat er geen kinderarbeid plaatsvindt en er voldoende diversiteit is in de organisatie. De wereldwijde Sustainable Development Goals (SDG), Environmental, Social en Governance (ESG) richtlijnen en Europese regelgeving zorgen ervoor dat er meer samengewerkt moet worden binnen ketens of nog beter binnen datagedreven ecosystemen. Verder zullen externaliteiten, dubbele materialiteit, ‘technical debt’, verzonken en toekomstige kosten meegenomen moeten worden in innovatie- en investeringsbeslissingen. Organisaties die niet betrouwbaar kunnen rapporteren over hun invloed op de omgeving (inside out) én over de invloed van de omgeving op de organisatie (outside in) zullen steeds moeilijker talenten kunnen binden en financiering kunnen aantrekken.

Waarom is het nodig een gedeelde boekhouding op te zetten in de keten?
Bij het registreren van emissies moet rekening gehouden worden met drie scopes, de:

  1. directe uitstoot die je kunt alloceren aan eigen faciliteiten en apparatuur van een organisatie;
  2. indirecte uitstoot dat te alloceren is aan het inkopen van energie voor eigen gebruik;
  3. indirecte uitstoot dat te alloceren is aan indirecte factoren, vaak van buiten de organisatie. Deze scope is op te delen in upstream en downstream activiteiten. Denk aan het fabriceren (upstream) en circulair ontmantelen (downstream) van producten.

Per definitie betekent ESG/CSRD dus organiseren en automatiseren in de keten. Lokale IT- en boekhoudsystemen voldoen niet langer. Je zult feiten bij de bron moeten vaststellen (IoT), hierover consensus moeten vinden, deze feiten vervolgens dusdanig opslaan dat niet één partij ze kan aanpassen (blockchain, shared ledger). Daarna organiseer je toegang tot deze feiten en zorgt AI (bijvoorbeeld ChatGPT) voor rapportages, het verifiëren van claims en het geven van antwoorden op vragen die altijd kloppen.

Een niet financiële boekhouding opzetten zonder digitale bureaucratie
Organisaties moeten steeds vaker en steeds meer niet alleen in het ‘hier en nu’, maar ook in het ‘daar en later’ presteren en rapporteren. Naast de bekende financiële boekhouding moet er een geheel nieuwe boekhouding opgezet worden. Een duurzaamheidsstrategie, betrouwbare meetinstrumenten en data, KPI’s en slim samenwerken in ecosystemen zijn hier bepalend in.

Je kunt je als organisatie focussen op compliant zijn, op het voldoen aan de nieuwe ESG-standaarden of CSRD-richtlijnen op korte termijn. Je kunt deze korte termijn uitdaging oppakken door een adviseur in te huren of enkele functies toe te voegen aan je IT-systemen. Beter is echter ook een strategie voor datagedreven organiseren te ontwikkelen waarmee je aan nieuwe regelgeving kunt voldoen en toekomstbestendig wordt. Anders creëer je een digitale bureaucratie. Toenemende regelgeving in combinatie met arbeidsmarkttekorten en pensionabele IT-systemen vraagt om een andere strategie.

Om aan deze nieuwe uitdagingen te voldoen is het dus slim om als organisatie een duurzaamheidsstrategie te ontwikkelen. Wil je daarbij in een krappe arbeidsmarkt, zonder toenemende bureaucratie en complexiteit, passend aan je stakeholders kunnen rapporteren, dan is het zinvol je dataprocessen op orde te hebben. Niet alleen intern, maar vooral in je keten en ecosysteem. Hiervoor heb je perspectiefverandering, moedig leiderschap, systeemvernieuwing, relevante technologie en transformatie nodig. Het goed op orde hebben van je data levert nog een voordeel op: je kunt al snel dertig procent van je personeelskosten besparen door digitale verspilling tegen te gaan. Deze training helpt hierbij.

Focus van onze aanpak is:

  • Perspectiefverandering: van organisatie en IT naar ecosysteem en data
  • Provenance: wat is de oorsprong en hoe verplaats een waarde zich in een keten
  • Transparantie: feiten die vastgesteld zijn en waar consensus over is niet eenzijdig en/of achteraf kunnen aanpassen
  • Rijke data: het creëren van een gedeelde, verzekerde en toegankelijke werkelijkheid
  • Relevantie: mensen en machines laten doen waar ze goed in zijn

Aandachtsgebieden van Weconomics hierbij zijn:

  • Accounting: NFRD carbon added accounting, integrated accounting en reporting
  • HR: moedig leiderschap, SDG en ESG doelstellingen
  • IT: ontwikkeling van gedeelde informatie- en transactiesystemen
  • Legal: ontwikkeling smart contracts
  • Logistics: CSRD, CO2 emissies, gedeelde boekhouding, datalogistiek
  • Technology: sensoring, dataficatie, internet of things, (generative) AI

Waarom deze training?
Het is belangrijk dat je je bewust bent dat het niet alleen gaat om ESG/CSRD compliant te zijn, maar ook toekomstbestendig te worden. Bewustwording is vooral dat je nieuwe (Europese) regelgeving niet bedrijfs- en IT-gedreven moet aanpakken, maar vanuit je ecosysteem en met datagedreven organiseren. Korte termijn oplossingen alleen zijn niet duurzaam. Dan ben je straks voor je eigen bedrijf met een enorme digitale bureaucratie compliant, maar de keten niet. Daarbij neemt digitale verspilling (wat nu al minimaal 30% is bij kantoororganisaties) nog verder toe.

Je kunt wel rapportages opzetten of applicaties ontwikkelen wat betreft ESG/CSRD, maar daar ben je niet volledig mee geholpen. Veel organisaties lossen ESG/CSRD, wat zelf over duurzaamheid gaat, niet duurzaam op en houden onvoldoende rekening met de dubbele materialiteit (wat is je effect op de omgeving en wat is het effect van de omgeving op jou). Ze hebben als doel om compliant te zijn op één directive zoals CSRD, vanuit hun eigen organisatieperspectief, vanuit hun eigen boekhouding en IT-systemen terwijl CSRD per definitie vanuit keten- en dataperspectief benaderd moet worden.

Veel organisaties zijn straks meer compliant, maar minder toekomstbestendig. In deze training gaan beide samen: én op korte termijn compliant én toekomstbestendig.

De huidige oplossingen, waaronder ook veel trainingen en applicaties, duwen niet de goede kant op. Ze houden onvoldoende rekening met de dubbele materialiteit. Het gaat niet om het goed kunnen rapporteren van CO2 emissies het gaat natuurlijk om het verminderen hiervan en aan investeerders en andere stakeholders aantonen dat je toekomstbestendig bent. Natuurlijk zijn de trainingen, applicaties, KPI’s, dashboards en andere oplossingen die nu geboden worden nodig. Maar het is onvoldoende duurzaam in zichzelf. Ze zorgen voor korte termijn oplossingen en maken door ‘sunk costs’ en ‘technical debt’ lange termijn oplossingen steeds duurder, gecompliceerder en moeilijker. Er is voldoende betrouwbare en betaalbare technologie om ESG-standaarden en de CSRD-richtlijnen in de keten met IoT, digital twins, shared ledgers en AI duurzaam uit te voeren. En was het alleen maar ESG/CSRD. Dat zou nog te overzien zijn. Naast ESG/CSRD is er een soort tsunami van (Europese) regelgeving en report directives. Hier een klein (niet compleet) overzicht:

  • Know Your Employee (KYE)
  • Know Your Customer (KYC)
  • Privacy en Data minimalization (GDPR)
  • European Data Act (EDA)
  • Digital Markets Act (DMA)
  • Digital Services Act (DSA)
  • Anti-Money Laundry (AML)
  • Future Pensions Act (WTP)
  • Connected Reporting
  • Non-Financial Reporting Directive (NFRD)
  • Environmental Social Governance Reporting (ESG)
  • Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)
  • Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR)
  • Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD)
  • Supply Chain Act (Germany)
  • Network and Information Security Directive (NIS2)
  • Energy Efficiency Directive (EED)
  • Renewable Energy Directive (RED)
  • Energy Performance of Buildings Directive (EPBD)

Alleen al in het digitale domein zijn er meer dan honderd Europese richtlijnen en verordeningen. Toenemende regeldruk, op een krappe arbeidsmarkt met IT-systemen die allang met pensioen hadden moeten gaan, is een enorme uitdaging die je niet alleen kunt aangaan met de regelgeving begrijpen en zelf compliant zijn. Je moet ook een oplossing ontwikkelen  en gebruiken die in zichzelf duurzaam is. De overeenkomst tussen alle bovenstaande reports en directives is het hebben van betrouwbare rijke data. Het hebben van een gedeelde, verzekerde en toegankelijke werkelijkheid. Het hebben van een ‘shared ledger’. We hebben nu geen rijke maar arme data. Hier een overzicht van digitale verspilling door arme data:

  • We produceren wereldwijd 15MB aan data per persoon per minuut produceren. Minder dan 10% is gestructureerd om te gebruiken (IDC)
  • Bedrijven hebben gemiddeld $15 miljoen aan kosten vanwege slechte data (Gartner)
  • Maar 8% van de supply chain-bedrijven is ‘data volwassen’ (Harvard Business Review)
  • Minder dan 15% van de bedrijven heeft voldoende vertrouwen in de kwaliteit van de externe data die aan hen worden verstrekt (Marsh)
  • Meer dan 25% van de klantendata degenereert jaarlijks (Marsh)
  • Meer dan 30% van de totale kantoorkosten bestaat uit het opvragen van data bij andere bedrijven (Accenture)
  • Meer dan 30% van de tijd voeren kantoormedewerkers taken uit, terwijl vertrouwde technologie dit ook kan doen (Unit4)
  • 33% van de organisaties heeft nieuwe IT-systemen uitgesteld/opgezegd vanwege slechte data (Marsh)
  • Managers zijn gemiddeld 40% van hun tijd bezig met interne informatie-uitwisseling (ServiceNow)
  • Meer dan 45% van de betaalde activiteiten die door mensen wordt gedaan kan worden geautomatiseerd met bestaande technologie (McKinsey)
  • Minder dan 50% van de bedrijven beweert voldoende vertrouwen te hebben in de kwaliteit van hun eigen data (Marsh)
  • Datawetenschappers zijn 50-80% van hun tijd zijn bezig met het opschonen van datasets voordat ze deze kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld AI (NY Times)
  • Van alle data-integratieprojecten mislukt 88% volledig of overschrijdt het budget (Marsh)

Als je een ESG/CSRD oplossing met datagedreven organiseren gebruikt, zorg je er, naast compliant én toekomstbestendig zijn, ook nog eens voor dat je aanzienlijke kantoorkosten (> 30%) kunt besparen en een concurrentievoordeel ontwikkelt omdat je dubbele materialiteit op orde is waardoor je makkelijker investeerders, leveranciers en klanten aan je kunt binden.

Doel
Het doel van deze training is vooral bewustzijn vergroten dat je met de juiste ESG/CSRD-strategie én compliant  én toekomstbestendig kunt zijn. Verder wordt kennis overdragen en inzicht gegeven in praktische toepasbaarheid van datagedreven organiseren om te voldoen aan de ESG-standaarden en CSRD-richtlijnen op korte en lange termijn.

Daarnaast kun je met deze training een visie ontwikkelen voor een duurzame en digitale toekomst. Je leert hoe je een duurzaamheidsstrategie, meetinstrumenten en KPI’s ontwikkeld en dataprocessen (opnieuw) organiseert waarbij complexiteit, bureaucratie kosten en doorlooptijden afnemen en de kwaliteit verbeterd. Wanneer je ESG/CSRD goed organiseert levert het voordelen op ten opzichte van de concurrenten die een niet financiële boekhouding nog op de traditionele wijze organiseren.

Doelgroep
Deze training is vooral bedoeld voor professionals die betrokken zijn bij het ontwerp en de ontwikkeling van een duurzaamheidsstrategie, meetinstrumenten, KPI’, dataprocessen en nieuwe (IT)-systemen waarmee voldaan kan worden aan de ESG-standaarden en CSRD-richtlijnen op basis van nieuwe inzichten op het gebied van datagedreven organiseren en technologieën zoals IoT, blockchain, tokenization, smart contracts en (generatieve) AI.

Deze training is ook belangrijk voor professionals die betrokken zijn bij het ontwerp en de ontwikkeling van nieuwe (IT)-systemen die beter aansluiten bij de ESG-doelstellingen, CSRD-richtlijnen, nieuwe maatschappelijke contexten, ecosystemen en datatechnologieën en rekening houden met uitdagingen op het gebied van: verduurzaming, digitalisering, decentralisatie, schaarse talenten, productiviteitsgroei, privacy, macht van techbedrijven, cybersecurity en (digitale) verspilling.

Meer in het algemeen is deze training vooral gericht op professionals (strategen, innovators, beleidsmakers, business developers, projectleiders, organisatieadviseurs, IT-architecten en community managers) die binnen hun organisatie en vooral vanuit hun organisatie antwoorden moeten kunnen geven op vragen van directie, stakeholders en netwerk over een brede duurzaamheidsstrategie, datagedreven organiseren, het ontwikkelen van KPI’s, dataprocessen op orde brengen en hiervoor projecten en programma’s (mee helpen) opzetten.

Resultaat
Het resultaat van deze training is dat deelnemer antwoorden kan geven op vragen over nut en noodzaak van datagedreven organiseren om te voldoen aan de ESG-standaarden CSRD-verplichting voor zijn organisatie, stakeholders en netwerk en een begin kan maken met het opzetten van projecten hiervoor.

Na afloop van deze training ben je, eventueel met een stuk begeleiding, in staat een eigen duurzaamheidsstrategie met meetinstrumenten, KPI’s en dataprocessen te ontwikkelen op basis van datagedreven organiseren om te voldoen aan de ESG/CSRD regelgeving.

Investering
De investering voor deze dienst is:

  • inclusief: voorbereiding; follow-up; boeken, (les/case)materialen en licenties; lokale reistijd/kosten;
  • exclusief: maatwerkkosten; BTW; accommodatiekosten en optioneel: overige boek(en), (case)materialen, licenties; follow-up en beoordeling use cases, niet lokale reistijd/kosten

(Zie ook overzichtspagina met adviestarieven voor groepen/incompany).

Programmavoorstel (1 dag)
(Kan bijvoorbeeld ook in een middag- en avondsessie van 13-21 uur, of 2 losse dagdelen)

09:00-09:30 uur inloop met koffie en thee

09:30-10:00 uur | Inleiding en context

  • Kennismaking
  • Maatschappelijke context: duurzaam, digitaal én decentraal
  • Organisatieproblemen: meer regels, minder mensen, verouderde (IT)systemen
  • Doubletrack strategy: én compliant én toekomstbestendig zijn
  • Wat is de impact op de organisatie?

10:00-11:00 uur | Wat is ESG/CSRD met datagedreven organiseren?

  • Wat is ESG/CSRD en wat is het time-frame?
  • Uitleg belangrijke aspecten zoals externaliteiten, dubbele materialiteit, technical debt verzonken en toekomstige kosten
  • Wat is datagedreven organiseren?
  • Welke focus heb je nodig (visie, strategie, meten, KPI’s, transparantie, technologie)?

11:00-11:15 uur | Pauze

11:15-12:15 uur | Waarom is het belangrijk en wat moet je regelen?

  • Maatschappelijke uitdagingen en organisatieproblemen
  • Kansen pakken en je onderscheiden
  • Vertrouwen en transparantie tegen lagere kosten, complexiteit en bureaucratie
  • Wat moet je voorzien en hoe regel je dit met bestaande systemen?

12:15-12:30 uur | Vragen over het ochtendprogramma

12:30-13:15 uur | Lunch

13:15-15.15 uur | Compliant, praktijk en cases

  • Hoe zet je een duurzaamheidsstrategie op?
  • Welk meetinstrumenten en KPI’s zijn belangrijk?
  • Welke data en dataprocessen zijn relevant?
  • Welke technologie is beschikbaar?
  • Case CargoNext met de Harvard Case Methode

15:15-15:30 uur | Pauze

15:30-16:30 uur | Toekomstbestendig en transformatie

  • Focus op perspectiefverandering, moedig leiderschap, systeemvernieuwing, relevante technologie en transformatie
  • Doubletrack strategy, Community Model Canvas, Idealized Design, Backcasting
  • Kies een geschikte solution journey
  • Praktische toepassingen en wat betekent het voor je organisatie?
  • Bespreken ingebrachte use cases / papers (vision, position, white)
  • Hoe begin je morgen?

16:30-17:00 uur | Vragen en dialoog

Programmavoorstel (2 dagen)
(Kan bijvoorbeeld ook in 2 middag- en avondsessie van 13-21 uur, of 4 losse dagdelen)

Dag 1

09:00-09:30 uur inloop met koffie en thee

09:30-10:00 uur | Inleiding en context

  • Kennismaking
  • Maatschappelijke context: duurzaam, digitaal én decentraal
  • Organisatieproblemen: meer regels, minder mensen, verouderde (IT)systemen
  • Double-track strategy: én compliant én toekomstbestendig zijn
  • Wat is de impact op de organisatie?

10:00-11:00 uur | Wat is ESG/CSRD?

  • Wat is ESG/CSRD en wat is het time-frame?
  • Uitleg belangrijke aspecten zoals externaliteiten, dubbele materialiteit, technical debt verzonken en toekomstige kosten
  • Welke focus heb je nodig (visie, strategie, meten, KPI’s, transparantie, technologie)?

11:00-11:15 uur | Pauze

11:15-12:15 uur | Wat datagedreven organiseren?

  • Wat zijn data
  • Hoe organiseer je vraag en aanbod van data?
  • Wat zijn belangrijke componenten: IoT, blockchain, smart contracts, AI
  • Wat is een digitale lopende band?

12:15-12:30 uur | Vragen over het ochtendprogramma

12:30-13:15 uur | Lunch

13:15-15:00 uur | Voorbereiding ESG/CSRD case  

  • Case CargoNext met de Harvard Case Methode
  • Uitdelen en toelichten case
  • Voorbereiding case discussion: individueel en groepsverband (dialoog)

15:00-15:15 uur | Pauze

15:15-16:30 uur | ESG/CSRD en datagedreven organiseren in de praktijk

  • Wat betekent het voor je organisatie?
  • Hoe zet je een duurzaamheidsstrategie op?
  • Welk meetinstrumenten en KPI’s zijn belangrijk?
  • Welke data en dataprocessen zijn relevant?
  • Welke technologie is beschikbaar?
  • Bespreken ingebrachte use cases / papers (vision, position, white)
  • Onder begeleiding werken aan eigen use case

16:45-17:00 uur | Vragen en dialoog

Dag 2

09:00-09:30 uur inloop met koffie en thee

09:30-10:15 uur | Waarom is het belangrijk en wat moet je regelen?

  • Maatschappelijke uitdagingen en organisatieproblemen
  • Kansen pakken en je onderscheiden
  • Vertrouwen en transparantie tegen lagere kosten, complexiteit en bureaucratie
  • Wat moet je voorzien en hoe regel je dit met bestaande systemen?

10:15-11:00 uur | Data fundamenteel anders organiseren

  • Welke patronen herken je en kun je gebruiken?
  • Vanuit welke perspectieven kun je ESG/CSRD rapportages organiseren?
  • Er zijn maar vijf organisatieprincipes
  • Wat zijn belangrijke inzichten uit de organisatietheorie?
  • Welk organisatiemodel past beter?

11:00-11:15 uur | Pauze

11:15-12:15 uur | Focus for impact

  • Perspectiefverandering, moedig leiderschap, systeemvernieuwing, relevante technologie, transformatie
  • Van de juiste houding naar gedragsverandering
  • Complexe aanstekelijkheid: hoe verander je overtuigingen, reflexen en normen?

12:15-12:30 uur | Vragen over het ochtendprogramma

12:30-13:15 uur | Lunch

13:15-15:00 uur | ESG/CSRD case discussion

  • Case CargoNext met de Harvard Case Methode
  • Uitleg case discussion
  • Case discussion in groep
  • Evaluatie case

15:00-15:15 uur | Pauze

15:30-16:30 uur | Hoe begin je morgen

  • Community Model Canvas versus Business Model Canvas
  • Doubletrack strategie, backcasting, systeemleer, design thinking
  • Voorbeelden projecten en projectuitvoering
  • Hoe zet je een datagedreven ecosysteem op?
  • Wat zijn onderdelen van een ESG/CSRD project?
  • Hoe ga je om met hypes en weerstanden?
  • Aanpak: projectmethoden, eerste stappen
  • Hoe begin ik een project en hoe beweeg ik daarna?

16:30-17:00 uur | Vragen en dialoog

Duur
1 dag of 2 dagdelen
2 dagen of 4 dagdelen

Vorm
Bewustwording, kennisoverdracht met praktijkvoorbeelden en gelegenheid tot vragen stellen en persoonlijke inbreng.

Naast concept, theorie en praktijkvoorbeelden zullen de deelnemers ook in dialoog gaan over eigen ESG/CSRD praktijkvoorbeelden die wel of niet datagedreven georganiseerd kunnen worden.

Eerst (vrijblijvend) introductie webinar?
Mocht je eerst een indruk willen opdoen van onze manier van werken en visie op het organiseren van een duurzame welvaart met focus op perspectiefverandering, moedig leiderschap, systeemvernieuwing, relevante technologie en transformatie, neem dan eerst gratis en vrijblijvend deel aan een introductie webinar.

Bureaus waar we voor trainen zijn onder andere:

  • 3Masters: Datagedreven CSRD
  • Business School Nederland: Masterclass Sustainable Leadership met Impact
  • IFBD: CSRD met datagedreven organiseren
  • NextLevel: CSRD met datagedreven organiseren
  • Sijthoff Accountants Academy: Datagedreven CSRD

Incompany
Het programma wordt na een intake en in overleg met opdrachtgever/deelnemers samengesteld. Indien er behoefte is worden extra actuele thema’s, onderwerpen of interactieve onderdelen toegevoegd. Zie ook Weconomics à la carte.

Informatie
Wil je eerst meer informatie, neem dan contact op.

Tags: csr, esg